Türkiye’de yaşayan milyonlarca emekli vatandaş maaşlarına zam yapılmasını dört gözle bekliyordu ve bu konuyla ilgili emeklileri üzecek gelişmeler yaşandı. İşte detaylar…
MİLYONLARCA EMEKLİYE SOĞUK DUŞ: MÜJDE BEKLENTİSİ YOK!
Emekliler enflasyon ve artan fiyatlar karşısında çaresiz... Asgari ücretin altında ücret alan emeklilerin çoğu, seçim öncesi dile getirdikleri maaş artışı taleplerinden memnun kalmadı. Uzmanlar, emeklilerin yoksulluk sınırının altında yaşadığını ve durumun giderek kötüleştiğini söylüyor. Yakın gelecekte emekliler için iyi bir haber beklenmiyor. AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Ocak ayında "Bu yılı emeklilik yılı ilan ediyoruz" diyerek açıkladığı emekli maaşı artışı, emeklilerin “en az asgari ücret" talebinin oldukça altında kaldı. Emeklilere seçim öncesi verilen müjde, bayram ikramiyelerinin 2 bin liradan 3 bin liraya çıkarılmasıyla sınırlıydı. Erdoğan, seçim kampanyaları sırasında bankaların emeklilere yönelik promosyon ödemelerinin 8 bin liradan 12 bin liraya çıkacağını söylemişti. Ancak terfiler sistematik olarak ödenirken, emeklilerin en az bir maaş tutarında ikramiye alması bekleniyordu.
Erdoğan'ın seçim öncesi Aksaray'da düzenlediği mitingde emeklilerin taleplerine ilişkin ise şunları söyledi: "Yüksek enflasyon ortamında ortaya koyduğumuz her şey dipsiz bir kuyu gibi yok oldu."
KÖK MAAŞLAR DEĞİŞMEDİ,
Türkiye'de 15,8 milyon emekli var. Sene başında en düşük emekli maaşı 10 bin liraydı. Ancak asıl maaş değişmez. Asgari maaşı 10.000 liranın altında olanlara, 10.000 lirayı aşmamak üzere bir sonraki maaş artışı esas maaş üzerinden verilecek. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre emeklilerin yarısından fazlasının taban maaşı 10 bin liranın altında. Sonuç olarak, yıllarca devlete katkı ve vergi verdikten sonra emekli olan milyonlarca insan artık açlık sınırının altında yaşıyor. Türk-İş Açlık ve Yoksulluk Araştırması mart ayında açlık sınırının 16 bin 792 TL'ye yükseldiğini gösterirken, asgari ücret ise 17 bin 2 TL ile açlık sınırının biraz üzerinde kaldı.
"EMEKLİLER SADECE SEÇİM DÖNEMİNDE HATIRLANIRDI, BU SEÇİMLERDE BU BİLE TERK EDİLDİ"
DW Türkçe'ye konuşan Emeklilerle Dayanışma Derneği Başkanı Mahinur Şahbaz, Türkiye’de emeklilerin, çalışanların, imalatçıların ya da kısaca halkın sadece seçimlerde çağrıldığını ve vatandaş ya da seçmen olarak kabul edildiğini belirterek, şunları söyledi: "Ancak bu seçimlerde bu bile terk edildi. Bugün bundan bile vazgeçildi" dedi. Emeklilerin ekonomik güvenceden yoksun olduğunu ve şu anda yaşam haklarını tehdit eden bir durumla karşı karşıya olduklarını belirten Şahbaz, şu soruyu sordu: "Emeklilerin şimdiye kadar yatırdığı ve devletin güvencesinde olması gereken primler nerede?" diye sordu.
EMEKLİ ÇOK KIRGIN VE ÖFKELİ
Emeklilerin sorununu çözmek isteyen siyasi sınıfın bile bu konuyu konuşmadığını, emeklilerin soruna çok üzüldüğünü ve öfkeli olduğunu söyleyen Şahbaz'a göre sorunun adalet temelinde çözülmesi mümkün. Konunun sadece emeklileri değil toplumu da ilgilendirdiği için yapılan hataların telafi edilmesi gerektiğini söyleyen Şahbaz, AKP rejimiyle hakları yok edilen sosyal güvenlik reformlarının düzeltilebileceği görüşüne dikkat çekerek, şöyle konuştu: "Devlet olarak siz bu yaşamın düzenleyici mekanizmasıdır. Bunu yapacaksın. Mesleki hayatınızı uygun şekilde düzenleyeceksiniz, insanların iş sonrası yaşlılıklarını da uygun şekilde düzenleyeceksiniz” dedi.
"BUGÜN EN DÜŞÜK EMEKLİ, MAAŞI 30 BİN TL OLACAKTI"
"Bu tedbirler reform adına alınmasaydı bugün en düşük emekli maaşı 30 bin lira olurdu" diyen Şahbaz, şöyle devam etti: "Türkiye'de para olmadığı söyleniyor. Hayır bu ülke yoksul değil. “İfadelerini kullandı.
"SANDIKTA CEVABI ÇOK NET VERDİLER"
Birleşik Emekliler Sendikası Başkanı Mahmut Şengül, emeklilerin seçim öncesinde umudunu hükümete bağladığını söyledi. Bu beklentinin bir "bayram harçlığı" değil emekli aylıklarında geçimlerini sağlayacak bir artış olduğunu belirten Şengül, şöyle konuştu: "Hükümet, bütçede kaynak kalmayacağını söyleyerek emeklilerin beklentileri karşısında olumsuz davranmış, emekli maaşlarının artmasını sağlayacak bir artış yapmış. Bunun dipsiz bir kuyu olduğunu söyleyecek kadar ileri gidin, ne kadar verirsek verelim hiçbir şeyin faydası olmaz. Bayram ikramiyelerindeki bin TL'lik artıştan sonra emeklilerin yaralarına çare olmadığını, hükümetin de seçim öncesi banka promosyonlarını sanki devlet hazinesinden ödeniyormuş gibi emeklilere müjde olarak sunduğunu söyleyen Şengül, şunları söyledi: "Emekliler seçimlere bu doğrultuda girdi ve 22 yıldan sonra ilk defa 'Bize verdiğiniz boş vaatlere karnımız doydu' dediler. Sandıkta da bunun cevabını çok net bir şekilde verdiler” dedi. Şengül, seçimde oy kullanmayanların çoğunluğunun emekliler olduğunu, ayrıca oy vermek zorunda kalan ve oy tercihini değiştiren emeklilerin de önemli olduğunu söyledi. Seçim öncesinde sesi duyulmayan hükümet, seçim sonrasında da mevcut politikasını sürdürdü.
"EMEKLİYE MÜJDE VERİLECEĞİNİ DÜŞÜNMÜYORUM"
Çalışma ekonomisti Özgür Müftüoğlu, seçim sonuçlarının 10 ay öncesine göre değişmesinin en önemli sebebinin ekonomi olduğunu söyledi. Müftüoğlu, Mehmet Şimşek'in ekonomik programının, yükün toplumun geniş kesimlerine yayılacağını açıkça gösterdiğini, orta vadeli program ve kalkınma planının da bunu açıkça ortaya koyduğunu, EYT düzenlemelerine göre emekli sayısının yüksek bir rakama ulaştığını vurgulayan Müftüoğlu, şöyle devam etti: sonuçta ortaya çıkan seçimde çok belirleyici bir rol oynadı. “Emekliler seçimden sonra kendilerini neyin beklediğini gerçekten biliyorlar. Müftüoğlu, bunların yerel seçim olduğunu ve ekonomik programda bu yönde bir değişiklik beklenmediğini vurgulayarak, "Bunu büyük ölçüde seçimlerde gösterdiler" dedi. Orta vadeli programın kemerleri sıkmak ve emeklilere daha az kamu kaynağı ayırmak anlamına geldiğini vurgulayan Müftüoğlu, önümüzdeki dönemde emeklilere iyi haberlerin geleceğini düşünmediğini de vurguladı.
"TABLO DEĞİŞMEYECEK, EMEKLİ YOKSULLUĞU DERİNLEŞECEK"
Müftüoğlu, haziran ayında emekli aylıklarının bir miktar artacağını ancak yüksek enflasyon nedeniyle yoksulluk sınırının altındaki sayılarda ciddi bir artış olmayacağını belirterek, şöyle konuştu: “Bu durum önümüzdeki dönemde de değişmeyecek. . Emeklilikte yoksulluk daha da ciddileşecek. dedi.
"EMEKLİLİK SİSTEMİ DE TEHDİT ALTINDA"
Öte yandan yeni emeklilik sistemlerine ilişkin çalışmalar da hükümetin gündeminde. Orta vadeli program kapsamında, bireysel emeklilik sisteminin (BES) fon türleri yeniden tasarlanacak ve otomatik katılım sisteminin işveren katkılı ikinci aşama emekliliğe dönüştürüleceği tamamlayıcı emeklilik sistemi (TES) hayata geçirilecek. TES'in bu yılın son çeyreğinde faaliyete geçmesi bekleniyor. Özgür Müftüoğlu'na göre TES, mevcut emeklilik ve yaşlılık sigortası sistemlerini işlevsiz hale getirecek. Bu yaklaşımla çalışanların "emeklilik sisteminde tüm umutlarını terk etmeleri" istendiğini belirten Müftüoğlu, şöyle konuştu: Emekliliği tamamen piyasaya devretmeye çabalayan bir süreç var. Bu süreç daha da derinleşecek. Çünkü muhalefetin de buna karşı ürettiği bir alternatif yok. Bu da iktidarın elini güçlendiriyor. Dolayısıyla bir taraftan yoksulluğun derinleştiği bir taraftan da yaşlılık sigortası hakkının yavaş yavaş tasfiye edildiği bir süreci önümüzdeki dönem göreceğiz" dedi.